Dlaczego się kłócimy? Kilka słów o tym, dlaczego popadamy w konflikty w związku.
Dlaczego ludzie w związku się kłócą? I czy wszyscy się kłócą? Czy istnieją takie związki, które funkcjonują bez kłótni?
Moim zdaniem źródło konfliktu jest jedno i jest to nieumiejętność komunikacji. Gdybyśmy umieli się porozumiewać, wówczas w sposób spokojny, z empatią i otwartością na komunikat drugiej strony, potrafilibyśmy wyrażać swoje potrzeby, oczekiwania i granice.
Oczywiście są okoliczności, które może nie tyle wyzwalają kłótnie, co ułatwiają wejście na ścieżkę konfliktu, niemniej jednak to właśnie problemy z komunikacją są przyczyną tego, że zamiast rozmawiać, zaczynamy się kłócić.
Odpowiadając jednak na pytanie, dlaczego to z osobą nam najbliższą, czyli mężem, partnerem (żoną, partnerką) toczymy największe, tzn. najbardziej naznaczone emocjonalnie boje trzeba wskazać, że wynika to z silnej więzi emocjonalnej, jaka łączy partnerów. Ta bliskość sprawia właśnie, że wszelkie uwagi odbieramy bardzo personalnie, łatwiej nas urazić i zatracamy umiejętność patrzenia na dany fakt racjonalnie, tj. z odpowiednim dystansem.
Sęk w tym, że brak nam wiedzy i znajomości odpowiednich technik, narzędzi, które pozwoliłyby nam sprawnie i efektywnie się komunikować. Tak komunikować, by proces ten można było nazwać porozumiewaniem się.
Czym jest porozumiewanie się?
Porozumiewanie się nie oznacza wcale zgadzania się we wszystkim. Chodzi tutaj o to, że jedna strona potrafi odpowiednio jasno wyrażać swoje myśli, intencje, potrzeby, a druga, przy wsparciu odpowiednich narzędzi, potrafi ten komunikat w sposób właściwy, tj. zgodny z intencją nadawcy odebrać. Nie jest to wcale takie proste i jak widać, wymaga zaangażowania obu stron, tj. nadawcy i odbiorcy komunikatu.
Związek, a więc ten odrębny byt, który tworzymy razem, z całą swoją zawartością wcale nam tego nie ułatwia. Dlaczego? Bowiem związek składa się z trzech elementów: JA, TY, MY. I właśnie to MY to jest cała masa doświadczeń, zarówno tych osobistych, jak i wspólnych, cała masa przyzwyczajeń, wzorców, jakie obserwowaliśmy i z których czerpaliśmy, a także zranień i niezaspokojonych potrzeb we wcześniejszym etapie życia. I tu właśnie zaczynają się schody, bowiem w związku często bywa tak, że słyszymy to, co chcemy słyszeć (na dany komunikat nakładamy filtr naszych doświadczeń, niewypowiedzianych na głos oczekiwań i potrzeb), a pytanie zadajemy nie po to, by usłyszeć odpowiedź, co raczej po to, by utwierdzić się w naszych przekonaniach i dostać niejako po prostu potwierdzenie.
Konflikt bierze się także z niezaspokojonych potrzeb. Jesteśmy różni i różne są też nasze potrzeby, niemniej jednak są takie, które są wspólne dla każdego człowieka. Gdybyśmy jednak potrafili komunikować o swoich potrzebach, mielibyśmy większe szanse na to, by je zaspokoić. Ostatecznie zatem wszystko sprowadza się do komunikacji.
Nikt nie uczył nas, jak sprawnie i efektywnie się komunikować, jak w sposób pełen empatii i szacunku wyrażać własne potrzeby, a także jak szukać rozwiązań, kiedy okazuje się, że nasze interesy pozostają w sprzeczności i nasze potrzeby nie zostały zaspokojone.
Ta nieumiejętność wynikająca z braku wyposażenia nas w techniki i narzędzia komunikacyjne, połączona z ilością bodźców docierających do naszej percepcji ze świata zewnętrznego każdego dnia powoduje, że łatwo popadamy w konflikty, a jednocześnie nie potrafimy ich rozwiązywać.
Są też pewne czynniki, które mogą wyzwalać kłótnie w związku. Można zaliczyć do nich:
- Różnice w osobowościach i stylach życia. Jesteśmy odrębnymi bytami, z odmiennymi przyzwyczajeniami, innymi wzorcami. Mamy też różne potrzeby, różne preferencje. Kiedy dwie osoby żyją razem, mogą pojawić się konflikty wynikające z tych różnic.
- Komunikacja. Jest ona kluczowa w związku. Często konflikty wynikają z braku jasnej i skutecznej komunikacji. Może to obejmować nieporozumienia, niejasności lub niezdolność do wyrażenia swoich potrzeb i uczuć.
- Zmiany życiowe. Każda zmiana życiowa, taka jak zmiana miejsca zamieszkania, zmiana pracy, albo narodziny dziecka, może wpłynąć na związek i wywołać konflikty. Zmiany zaburzają nasze poczucie bezpieczeństwa, stąd może pojawić się dodatkowy stres, rozdrażnienie i mniejsza odporność psychiczna.
- Brak zaufania. Kiedy nie ufamy drugiej osobie, to nie czujemy się w relacji bezpiecznie. Ciągle jesteśmy jakby w fazie gotowości, w razie gdyby nasze podejrzenia okazały się słuszne. Taki stan odziera związek z autentyczności, spontaniczności i z pełnej swobody bycia sobą.
- Czynniki zewnętrzne, takie jak nasza sytuacja zawodowa, sytuacja finansowa, zdrowotna, nadmierne obciążenie obowiązkami, stres, nieprzespane noce. Wszystkie te czynniki mogą wpłynąć na nasze emocje i nasze zachowanie. Generują one napięcie, co z kolei powoduje, że łatwiej nam tracić kontrolę nad emocjami i popadać w konflikty.
Co można zrobić, by tych kłótni było mniej? Należy usprawnić waszą komunikację!:)
Oto kilka sposobów, które mogą pomóc:
- Nastaw się na słuchanie. W czasie rozmowy skoncentruj się na słuchaniu drugiej osoby i spróbuj zrozumieć jej punkt widzenia. Dopytuj, by upewnić się, że dobrze zrozumiałeś przekaz.
- Szanuj swojego rozmówcę. Nie przerywaj i nie skupiaj się wyłącznie na formułowaniu własnych argumentów.
- Dbaj o jasny, prosty przekaz. Wyrażaj swoje uczucia i potrzeby w jasny i bezpośredni sposób. Postaraj się dostosować język do rozmówcy, kontekstu, całej sytuacji.
- Unikaj krytyki i ocen. Skup się na konstruktywnym rozwiązaniu problemu. Zamiast skupiać się na tym, co partner robi źle, skup się na tym, co można zrobić, aby poprawić sytuację. Pamiętaj, że „sercem” rozmowy jest dany fakt, a nie dana osoba. Nie odbiegaj zatem od tematu.
- Zadbaj o otoczenie. Wybierz czas i miejsce, które pozwolą na otwartą i spokojną rozmowę. Unikaj rozmów, gdy jesteś głodny, niewyspany, rozdrażniony.
- Bądź szczery i uczciwy wobec partnera. Nie ukrywaj swoich uczuć lub potrzeb, ale jednocześnie bądź wrażliwy na potrzeby partnera.
- Skup się na szukaniu rozwiązania problemu. Pamiętaj, w jakim celu podjęliście tę rozmowę. Ma przecież ona czemuś służyć.
Pamiętaj, że poprawa komunikacji w związku wymaga czasu i wysiłku. Jest to proces, wymagający zaangażowania obu stron. Ćwiczenie umiejętności komunikacji ułatwi ci życie na wszystkich innych polach. Relacje to w końcu bardzo ważna część naszego życia. Regularna rozmowa i praca nad umiejętnościami komunikacyjnymi mogą pomóc w budowaniu silniejszego i bardziej harmonijnego związku.